De Wet administratiefrechtelijke handhaving verkeersvoorschriften (Wahv), beter bekend als de Wet Mulder, werd in 1992 in heel Nederland ingevoerd. Deze wet regelt de bestraffing van lichte verkeersovertredingen (door rood rijden, rijden met een telefoon in de hand, fout parkeren of een lichte snelheidsovertredingen).
In plaats van een strafrechtelijke procedure, voorziet de wet in een administratieve afdoening. Dat maakt het systeem sneller, efficiënter en minder belastend voor de rechtspraak. De wet bepaalt namelijk dat er voor lichte verkeersovertredingen een administratieve sanctie kan worden opgelegd. Hieronder behandel ik kort de achtergrond en betekenis van deze wettelijke regeling.
Waarom de Wet Mulder nodig was
Voor de invoering van de Wet Mulder was de procedure veel omslachtiger. Bij lichte overtredingen werd meestal een transactievoorstel gedaan: een aanbod om tegen betaling van een bepaald bedrag af te zien van strafvervolging. Ging iemand niet akkoord, dan moest de officier van justitie de verdachte alsnog dagvaarden om voor de rechter te verschijnen.
Het probleem: door de enorme toename van het gemotoriseerde verkeer in de tweede helft van de vorige eeuw nam het aantal lichte overtredingen explosief toe. De politie, het OM en de rechterlijke macht raakten overbelast. Zaken stapelden zich op en raakten soms zelfs verjaard. Het gevolg? Verdachten hadden er belang bij om niets te doen en te wachten of de vervolging misliep.
De oplossing was een ander systeem: administratiefrechtelijke handhaving, waarin de rollen werden omgedraaid. Voortaan moest degene die het niet eens was met de boete zélf in actie komen.
Die zwijgt stemt toe
Het uitgangspunt van de Wet Mulder is eenvoudig: krijg je een boete opgelegd en onderneem je geen actie, dan wordt deze onherroepelijk. Het initiatief verschuift dus van overheid naar burger. Waar je voorheen kon stilzitten en soms voordeel had bij afwachten, moet je nu actief bezwaar maken als je het niet eens bent met de sanctie.
Dit systeem zorgt voor een enorme ontlasting van politie en justitie, maar vereist wel dat burgers goed op de hoogte zijn van hun rechten.
Hoe werkt het in de praktijk?
- Een ambtenaar legt een boete op voor een lichte verkeersovertreding.
- De hoogte van de boete staat vast in de wet.
- Wil je de boete aanvechten, dan moet je binnen zes weken beroep instellen bij de officier van justitie.
- De officier beoordeelt het beroep.
- Ben je het met de beslissing van de officier van justitie niet eens, dan kun je verder in beroep bij de kantonrechter (mits je zekerheid stelt voor de boete).
- Tegen een uitspraak van de kantonrechter staat nog hoger beroep open bij het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden.
Doe je niets, dan wordt de sanctie definitief en moet je betalen. Betaal je niet, dan volgen verhogingen en uiteindelijk kan er beslag worden gelegd op je inkomen, bankrekening of bezittingen. In uiterste gevallen kan zelfs gijzeling of inname van het rijbewijs volgen.
Vergelijkbare regelingen
Om de positie van de Wet Mulder beter te begrijpen, is het goed om deze naast een aantal vergelijkbare of afgeleide regelingen te zetten.
Parkeerbelasting
Bij parkeerbelasting gaat het niet om een boete, maar om een belastingaanslag. Deze wordt geheven op grond van de Gemeentewet en gemeentelijke belastingverordeningen. De procedure verloopt via gemeente en de belastingrechter, niet via de officier van justitie en de kantonrechter. Een belangrijk verschil: het gaat om een belastingheffing, niet om een straf.
Strafbeschikkingen
Sinds 2008 kan de officier van justitie zelf een strafbeschikking opleggen. Dit is wel degelijk een strafrechtelijke sanctie. Het kan gaan om geldboetes, taakstraffen of rijontzegging. Het grote verschil met de Wahv: als je een strafbeschikking accepteert, krijg je een aantekening op je strafblad (tenzij de boete lager is dan € 130,00). Bij een Mulderboete is dat niet het geval.
Bestuurlijke boetes voor overlast
Steeds meer gemeenten leggen bestuurlijke boetes op voor overlast in de openbare ruimte, zoals afval naast de container. Deze boetes zijn bestuursrechtelijk van aard, net als Mulderboetes, maar ze vallen niet onder de Wahv en worden rechtstreeks via de gemeente afgehandeld. Bezwaar loopt via de gemeente en daarna volgt beroep bij de kantonrechter.
Betekenis voor verkeersdeelnemers
De Wet Mulder heeft grote invloed gehad op de manier waarop verkeersboetes in Nederland worden opgelegd en afgehandeld:
- Het systeem is sneller en goedkoper voor de overheid.
- Het legt meer verantwoordelijkheid bij de burger: stilzitten betekent betalen.
- Burgers hebben wél voldoende rechtsbescherming, zolang zij tijdig gebruikmaken van de beroepsmogelijkheden.
Hulp nodig bij een verkeersboete?
Veel mensen vinden de procedure ingewikkeld of missen de kennis om een goed beroepschrift op te stellen. Wij helpen je daar gratis bij. Zo weet je zeker dat je beroep goed onderbouwd is en vergroot je de kans dat de boete (geheel of gedeeltelijk) wordt vernietigd.
Heb je hulp nodig met het aanvechten van een verkeersboete? Wij helpen je gratis verder. Dien direct je boete in.